Pierwszym krokiem ku temu, by kompleksy realizowane przez deweloperów biurowych stanowiły coś więcej niż tylko miejsce pracy, było poszerzanie ich funkcjonalności. Do biurowców zaczęto doszywać funkcje usługowe, a przede wszystkim mieszkalne – tak by zróżnicować tkankę miejską w rejonie danej inwestycji i unikać tworzenia wysp biurowych, takich jak warszawski Służewiec. Chociaż i ten dziś przechodzi spore zmiany – stara zabudowa biurowa ustępuje powoli miejsca lokalom mieszkalnym.
Następnym krokiem było dokładanie do biurowców kolejnych usług. Dziś nikogo nie dziwi już paczkomat stojący na patio ani przedszkole na parterze budynku. Między innymi na aspekt usług dostępnych w biurowcu zwraca uwagę przeprowadzone pod koniec 2022 roku badanie Skanska i Colliers. Pokazało ono, że pracownicy chętniej wrócą do biura i będą spędzali w nim więcej czasu, jeśli w budynku lub jego okolicy są dostępne określone udogodnienia. Do najbardziej cenionych przez pracowników biurowych należą miejsca, w których można kupić jedzenie, a więc sklepy spożywczye, kantyny lub restauracje. Tak wskazało ponad 90% badanych i jest to jedna z najbardziej wyróżniających się potrzeb.
Kolejnym elementem jest atrakcyjne, przydatne lokalnej społeczności zagospodarowanie terenu wokół inwestycji. Na przykład obok łódzkiej Bramy Miasta znajduje się amfiteatr, który jest zarówno miejscem spotkań mieszkańców, jak i wygodną alternatywą dla pracy wewnątrz budynku w cieplejsze dni. We Wrocławiu z kolei przygotowaliśmy ogrody deszczowe, uzupełnione roślinnością i małą architekturą. To zwieńczenie konsultacji społecznych i warsztatów, które Skanska realizowała z Fundacją Dom Pokoju. Ogrody mają pozytywny wpływ na mikroklimat. Oczyszczają i nawilżają powietrze, a także zwiększają retencję wody.
Biurowiec (o)żyje
Aby w pełni realizować ideę wkomponowania budynków w życie lokalnej społeczności, należy pójść o krok dalej i podjąć działania mające na celu ożywienie najbliższej okolicy. Mówiąc krótko: musimy budować, tak aby miejsca żyły, a nie tylko były. Dopiero wtedy możemy mówić o prawdziwym placemakingu. Dobrym przykładem jest wspomniana wcześniej Brama Miasta. Już od wielu lat gości ona doskonale znany łodzianom festiwal filmowy TME Polówka, podczas którego mieszkańcy miasta mogą z perspektywy wygodnych leżaków obserwować popularne kinowe produkcje. Co roku organizowany jest również serwis rowerowy. W tym sezonie na patio Bramy Miasta zorganizujemy zajęcia z salsy i rumby. A w październiku, by jeszcze bardziej podkreślać nasz związek z Łodzią, organizujemy festiwal zalewajki, czyli lokalnego przysmaku – zupy kojarzonej z miastem włókniarzy. Budynek gościł też interaktywną wystawę EkoEksperymentarium, którą obejrzało niemal 4 tysiące osób. To była świetna okazja do nauki i rozwijania dobrych praktyk ekologicznych u dzieci i dorosłych. Pokazała, jak świadomie robić zakupy, sprzątać lub oszczędzać wodę – wszystko w przystępnej formie gry lub wystawy odzwierciedlającej codzienne czynności.
Jeszcze innym przykładem wtapiania się w tkankę miejską jest poznański Nowy Rynek. Ten kompleks był od początku projektowany jako integralna część miasta, nawiązująca do otaczającej ją zabudowy. Stworzyliśmy tam duży wewnętrzny plac, łączący wszystkie budynki w ramach inwestycji. Na placu posadzono 15 dużych drzew – platanów klonolistnych oraz dębów błotnych, a także nieco mniejsze graby i glediczje. Zieleń została uzupełniona krzewami, pnączami i trawami. W południowo-wschodniej części placu stworzyliśmy fontannę, a w rogach – pergole. Przy jednej z nich stanęły tężnie solankowe. Zagospodarowanie rynku uzupełniają elementy małej architektury podkreślone ogrodowym oświetleniem, a także urządzenia służące do zabawy najmłodszym użytkownikom. Rynek w Poznaniu redefiniuje dotychczasowe pojęcie zagospodarowania terenu. Turaj również planowane są licznewydarzenia otwarte dla mieszkańców.
ESG w praktyce, a szczególnie S
To właśnie takie inicjatywy powodują, że biurowce nie są już monofunkcyjnymi szklanymi wieżami. Sprawiają, że nie tylko pracownicy, lecz także mieszkańcy mogą realnie skorzystać na jego obecności w danym miejscu. Przykładem takich działań jest ogólnodostępny plac zabaw przy budynku P180. Warto w tym miejscu dodać, że nawet – wydawałoby się – drobne rozwiązania w ramach inwestycji mogą pozytywnie wpływać na życie jej sąsiadów.
Tego typu aktywności wpisują się w strategię działania wielu firm, które w ramach realizacji strategii ESG (environmental, social, corporate governance) i w związku z raportowaniem niefinansowym zwracają dużą uwagę już nie tylko na aspekt środowiskowy, lecz także społeczny. Uwzględnianie długookresowych potrzeb lokalnych społeczności to dziś konieczność. Ale wygrywają na tym również najemcy, którzy mogą pracować w miejscu oferującym zarówno innowacyjne powierzchnie, jak i dodatkowe atrakcje, pozwalające na chwilę relaksu i odpoczynku od codziennych obowiązków.
