Innowacje coraz ważniejsze – nie tylko z perspektywy firm

TEMAT NUMERU

„Innowacyjność” to modne słowo, ostatnimi laty odmieniane przez wszystkie przypadki. Prawdą jest, że innowacje to narzędzia napędzające rozwój przedsiębiorstw i jeden ze sposobów budowania przewagi konkurencyjnej. Miejsce pracy, które jest innowacyjne, pobudza kreatywność zespołu i pozwala inteligentnie wykorzystać dostępne technologie.

Automatyzacja, komunikacja, motywacja

Badanie „Innowacyjne środowisko pracy” przeprowadzone przez firmy Sodexo Polska i Antal International miało pokazać, w jaki sposób liderzy rynkowi wspierają innowacyjność w swoich organizacjach. Otrzymane wyniki unaoczniają, że zwrot ku innowacyjności jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym w naszej „nowej rzeczywistości” i można już wskazać główne kierunki tych przemian.
Pierwszym z nich jest automatyzacja. Firmy coraz chętniej sięgają po automatyzację i digitalizację procesów, choćby po to, by skrócić czas wykonywania niektórych zadań, a tym samym zwiększyć wydajność zespołu. Automatyzacja pozwala również lepiej zadbać o jakość produktów czy usług dzięki powtarzalności i eliminacji błędów wynikających z działania człowieka. Aż 30% przedsiębiorców inwestuje w innowacyjne rozwiązania właśnie po to, by upraszczać procesy i zarządzać zasobami w optymalny, efektywny sposób.

Drugą sferą, w której innowacje mają kluczowe znaczenie, jest komunikacja. Prawie co trzeci respondent podkreśla, że dąży do usprawniania modelu komunikacji wewnątrz firmy. Zmiany te wymusiła pandemia i związane z nią pojawienie się i rozpowszechnienie nowych modeli pracy (zdalnego, hybrydowego). Szczególnie ważne w tym przypadku jest zapewnienie pracownikom narzędzi, które będą stymulowały wspólną pracę. Jest to istotne, zwłaszcza gdy mowa o pracy zespołowej, której dynamika w naturalny sposób różni się w zależności od tego, czy członkowie grupy pracują stacjonarnie w jednej sali, czy spotykają się wirtualnie, siedząc osobno w swoich domach. Aby kompensować te różnice, niemal ¼ firm oferuje swoim pracownikom rozwiązania wspierające współpracę na odległość – jej wydajność i komfort.
Zdalna praca nie sprawiła jednak, że na znaczeniu straciło stacjonarne miejsce pracy. Wprost przeciwnie: przed liderami pojawiło się wyzwanie, by stworzyć przestrzeń, która nie tylko zapewni zdrowe i bezpieczne warunki do pracy, lecz także będzie środowiskiem na nowo motywującym, integrującym, przyciągającym zespół. Piętnaście procent ankietowanych wskazuje, że stworzenie nowoczesnej, komfortowej przestrzeni do pracy dla pracowników jest dla nich szczególnie ważne. Warto jednak pamiętać, że nie o samą nieruchomość tu chodzi, a również o kulturę organizacyjną.
 


Kultura innowacji

Pracownik, który czuje, że jest słuchany przez pracodawcę i że jego potrzeby są brane pod uwagę, pozostaje bardziej wydajny, zmotywowany i usatysfakcjonowany. W warunkach poprawiających jego stan zadowolenia i spełnienia (wellbeing) wykazuje się większą kreatywnością, śmiałością we współtworzeniu otaczającej go rzeczywistości – a więc i w zakresie tworzenia innowacji. Warto tu pamiętać, że innowacyjność organizacji to również innowacyjność samych pracowników. Jak zatem taką innowacyjność wspierać?

Raport Sodexo Polska i Antal International pokazuje, że w przypadku niemal połowy organizacji w Polsce innowacyjności pracowników sprzyjają burze mózgów. Istotne są także możliwość pracy zdalnej oraz dostęp do wysokiej jakości sprzętu i technologii w miejscu pracy.

Nie bez znaczenia pozostają kwestie szkoleń (tu warto dodać, że pracownicy wciąż bardziej cenią stacjonarne niż e-learningi) oraz równowaga między pracą a życiem osobistym, czyli work life balance. Czternaście procent ankietowanych przyznaje, że kreatywność wyzwala w nich możliwość nawiązywania nieformalnych interakcji na terenie biura. Co ciekawe, dokładnie tak samo liczna grupa ma wręcz przeciwne zdanie – uważa, że nowe pomysły najlepiej wspomaga biurowa przestrzeń do pracy w skupieniu. W końcu każdy pracownik ma swoje preferencje i własne potrzeby. Chcąc zatem efektywnie wspierać innowacyjność wśród członków zespołu, należy przyjąć podejście indywidualne. Wsłuchanie się w głos pracowników i dokładna systemowa analiza ich potrzeb sprawią, że poziom satysfakcji z pracy będzie wyższy, a co za tym idzie – pracownicy będą bardziej innowacyjni.

A w jaki sposób polscy pracownicy określają dbałość o szeroko pojmowany wellbeing w swoim miejscu pracy?

Niedostatki wellbeingu

W czasach pracy hybrydowej i walki o talenty pracodawcy doskonale zdają sobie sprawę z tego, że spośród wszystkich zasobów, którymi mogą dysponować, to właśnie kapitał ludzki ma najwyższą wartość. Jak wykazano wcześniej, pracownicy, którzy czują się zadowoleni, zrewanżują się kreatywnością, innowacyjnością i w konsekwencji lepszą efektywnością. W końcu to szczęśliwi ludzie robią biznes.
Jak troska o to szczęście przejawia się w praktyce? Blisko połowa respondentów badania „Innowacyjne środowisko pracy” przyznała, że w ich organizacjach nie wspiera się żadnych rozwiązań z zakresu wellbeingu. Dopiero co piąty ankietowany twierdzi, że firma, w której pracuje, w jakikolwiek sposób dba o dobrostan swoich pracowników. Jednym z nich jest możliwość udziału w kursach i webinarach w kontekście dbania o siebie. Równo 20% ankietowanych z kolei ma możliwość wyboru modelu pracy (zdalnego, hybrydowego lub stacjonarnego), a nieco mniej odczuwa starania na rzecz wsparcia komfortu w miejscu wykonywania pracy. Niewielka część respondentów wskazuje na możliwość otrzymywania dofinansowania do posiłków w pracy, a jeszcze mniejsza grupa cieszy się benefitami wspierającymi work life balance, takimi jak usługi concierge czy dodatkowe dni wolne. W czasie, gdy na znaczeniu zyskała sfera zdrowia psychicznego, średnio tylko 1 na 10 pracowników ma szansę skorzystania ze wsparcia psychologa lub coacha w miejscu pracy.
 


A jak wspieranie wellbeingu ma się do innowacyjności? Okazuje się, że istnieje związek między tymi zjawiskami. Dziewięćdziesiąt procent pracodawców ocenianych jako innowacyjnych dba o dobrostan swoich pracowników, między innymi przez dofinansowania do posiłków, usługi concierge, dostosowane do potrzeb i preferencji zespołu usługi żywieniowe, zapewnienie komfortowych, użytecznych, generujących pozytywne doświadczenia przestrzeni do pracy. Natomiast prawie ¾ pracowników, których firmy nie wspierają się rozwiązaniami wellbeingu, ocenia swoje miejsca pracy jako zdecydowanie nieinnowacyjne.

Magnes na talenty

Lepszy wellbeing pracowników to niższy wskaźnik absencji i prezenteizmu (czyli nieefektywnego przebywania w pracy), a także metoda na utrzymanie talentów. Wspomniany prezenteizm to dziś nierzadko bolączka menedżerów, ale może być on również brzemienny w skutkach dla samego pracownika. Pojawianie się w pracy dla samej obecności, mimo choroby czy przemęczenia, może długofalowo zaowocować wypaleniem czy problemami natury psychologicznej. Warto zatem na bieżąco troszczyć się o samopoczucie członków zespołu, a nie reagować jedynie wówczas, gdy może być już za późno. Tak jak wizerunek prawdziwie dbającej o zespół innowacyjnej firmy przyciąga z rynku topowych kandydatów, tak obiektywnie odczuwany wellbeing i kultura innowacyjności są czynnikami zapewniającymi ciągłość działania i zwiększają retencję (zdolność organizacji do zatrzymywania) pracowników.

Liderów rynku można pozyskać i zatrzymać, oferując im warunki stymulujące współpracę czy budowanie więzi. Zachętą będą również: technologia, która wspiera uczenie i innowacyjność, jasna ścieżka rozwoju zawodowego oraz potęgujące ten rozwój szkolenia. Nie bez znaczenia pozostaje także dostrzeganie całego kontekstu, w którym funkcjonuje pracownik – również, a może przede wszystkim, jako człowiek.
Nie należy jednak zapominać o samej przestrzeni do pracy. Wiedzą o tym ci, którzy starają się, by biuro było najlepszą alternatywą do pracy z domu – i to pod każdym względem. Nowoczesne wyposażenie, strefy relaksu, strefy roślinności, nowoczesne restauracje – to elementy, które wzmacniają przywiązanie pracownika do firmy. Przestrzenie do kreatywnej, indywidualnej pracy czy do pracy w zespołach wirtualnych są miejscami, gdzie na co dzień rodzi się innowacyjność.

Uczenie się na błędach

Organizacje, które chcą być nowoczesne, utrzymywać efektywny, zmotywowany i zorientowany na rozwój zespół, wiedzą, że tworzenie kultury innowacyjności to długotrwały proces. Szukanie najlepszych dla firmy rozwiązań niechybnie wiąże się z eksperymentami, a więc i z błędami. Jedynie niecała połowa respondentów badania wskazuje, że ma poczucie ryzyka popełniania błędów w pracy. W innowacyjnych przedsiębiorstwach pracownicy częściej mają przyzwolenie na popełnianie błędów, co może wynikać z poświęcenia większej uwagi tematom różnorodności i włączania oraz świadomości pracodawców dotyczącej roli strachu w blokowaniu kreatywności.

Esg katalizatorem innowacji

Zrównoważony rozwój jest dziś priorytetem dla wielu organizacji. Ci, którzy chcą być liderami w dziedzinie ESG (environmental, social, governance – środowisko, społeczeństwo, zarządzanie), muszą działać w sposób innowacyjny. Potwierdzają to dane raportu Sodexo Polska i Antal International. Niemal połowa ankietowanych deklaruje, że firmy wdrażają innowacyjne rozwiązania w trosce o środowisko i zrównoważony rozwój. Innowacje w tym kontekście pozwalają organizacjom pozostawiać mniejszy ślad węglowy – wydajnie zarządzać zasobami (m.in. wodą, energią, materiałami), optymalizować pracę maszyn, lepiej wykorzystywać potencjał obiektów. Przyjęcie perspektywy zintegrowanego zarządzania obiektem (integrated facility management) na etapie tworzenia czy transformacji miejsca pracy wydaje się kluczowe, by pogodzić koncepcję przyjaznego, nowoczesnego, komfortowego miejsca do pracy z przestrzenią, która funkcjonuje w harmonii z otoczeniem, nie szkodzi środowisku ani nie generuje niepożądanych kosztów.
Zwrot w stronę rozwiązań z zakresu ochrony środowiska (np. walka z marnotrawieniem żywności) czy odpowiedzialności społecznej (np. wspieranie przedsiębiorczości kobiet i osób z niepełnosprawnościami, walka z głodem) często współwystępuje z innowacyjnością. Jak pokazuje opracowanie Sodexo Polska i Antal International, 85% firm o najwyższym poziomie innowacyjności podejmuje takie działania.
 


Jedyna droga – innowacyjność!

Konieczność zwinnego dostosowywania się do dynamicznej rzeczywistości to powód, dla którego firmy obrały kierunek ku innowacyjności i będą do niej dążyć na każdym polu. Jak widać, w organizacji jest ona wieloaspektowym zjawiskiem, a jej źródeł można szukać przynajmniej na kilku płaszczyznach. Ekspertyza zarządzania obiektem i miejscem pracy (facility & workplace management), technologie komunikacyjne, narzędzia motywacyjne, strategie HR i CSR to tylko niektóre z nich.

Raporty typu „Innowacyjne środowisko pracy” pokazują, jak wielki potencjał tkwi w innowacyjności, a zarazem – jak wciąż w niewielkim stopniu rodzime organizacje troszczą się o jej generowanie. W sposób niezaprzeczalny warto postawić na kulturę innowacyjności, witalne, nowoczesne miejsce pracy, wellbeing i zrównoważony rozwój. A pomóc w tym może nie tylko baczna obserwacja najlepszych praktyk stosowanych w innych organizacjach, lecz także zaufanie podmiotom, które oferują holistyczną transformację miejsca pracy. W takim kompleksowym podejściu punktem wyjścia jest przede wszystkim zrozumienie potrzeb zespołu danego klienta. Tylko dzięki temu możliwe jest stworzenie przestrzeni pracy, a patrząc szerzej – także całego środowiska pracy – w którym pracownicy będą mieli pozytywne doświadczenia. Razem z nimi przyjdą zaangażowanie, kreatywność, a w końcu również innowacyjność. Należy wspierać tę cechę w zespołach, ponieważ to właśnie ona bezpośrednio przekłada się na rozwój – zarówno ludzi, jak i samego biznesu.

Przypisy